We streven naar de beste zorg voor onze deelnemers. Samen werken we aan plannen en doelen. Tegelijkertijd maken we dagelijks beslissingen en keuzes op basis van wat wij denken dat goed is. Maar hoe voelt dat eigenlijk? Als je moet doen wat anderen je zeggen dat je moet doen? Hoe zou jij, als zorgverlener, de goedbedoelde keuzes en adviezen ervaren als je aan de andere kant van de hulpvraag stond?
De Training
Afgelopen donderdag moest het team van De 4 Elementen er aan geloven: een training van De Keerzijde. Ervaren hoe het is om (in ons geval) een middag deelnemer te zijn. ‘Meemaken is waarmaken’ is de slogan van De Keerzijde, en dat hebben we gemerkt. De training begon om 13:30 uur. Om 12:00 uur hebben we normaal pauze, maar dit keer mochten we niet eten. Lunchen zouden we later samen doen. Om 14:00 uur werden we eindelijk uitgenodigd mee te gaan naar de zaal waar de training zou plaatsvinden. Een lange zit, inmiddels lustten we wel een broodje. Zouden ze ons expres zo lang hebben laten wachten?
Vechten, vluchten of verschuilen
Jan, trainer van De Keerzijde, vroeg ons wat we ervan verwachtten. We hadden natuurlijk wel het één en ander gehoord over de training.. Maar wat dachten wij dat ons te wachten stond? Jan raadde ons aan vooral onszelf te zijn en te ervaren wat het met ons zou doen als we de regie uit handen moesten geven. Zouden we vechten, vluchten of ons verschuilen?
De Begeleiders
Toen Jan de zaal verliet kwamen Joke en Tineke, onze begeleiders, binnen. Ze zaten meteen in hun rol. Telefoons werden ingenomen en taken werden uitgedeeld. Eindelijk konden we beginnen aan de lunch. We konden allemaal kiezen uit heerlijke sandwiches en fruitsalades, kroketten en frikandellen. Allemaal, behalve één. ‘Hij is immers (blijkbaar) op dieet’. Twee sneetjes volkoren brood waren genoeg.
De Regels
Deze uitzondering riep verschillende reacties op van de anderen, maar dat werd snel gesust. Eén-op-één gesprekjes, de ander een hart onder de riem steken, je buurman plagen of helpen is niet de bedoeling. Joke en Tineke waren er immers om ons te helpen? Wij moesten ons vooral geen zorgen maken om het welzijn van een ander.
Patronen
Gedurende de middag werd het patroon steeds duidelijker. Als je teveel zei was je te druk en moest je kalmeren. Maar was je rustig dan zei je weer te weinig. Wat je ‘staat van zijn’ ook was, de aandacht werd er goed opgelegd. De ene betuttelende vraag volgde de andere op. Tussen de bedrijven door hielden Joke en Tineke open privé gesprekjes. Er werd geïnformeerd naar elkaars vakantieplannen en kritiek uitgesproken over het rapporteren en bepaalde manieren van werken. Ook informeerden ze uitgebreid over ‘kenmerken’ van bepaalde mensen uit ons team, waar de desbetreffende persoon gewoon bij zat.
Joke: ‘Bemoeit hij zich altijd zo met anderen?’ Tineke: ‘Tja, die neiging heeft hij inderdaad wel, dat is soms wel irritant hoor, maar ja. Wat doe je er aan?’ Joke: ‘Ja wel vervelend hoor. Hebben jullie wel eens over een training of therapie nagedacht?’
Controle
Naar mate de tijd verstreek werd ons steeds meer uit handen genomen. Controle was het sleutelwoord. Zelfs naar de w.c. gaan kon niet zonder begeleiding, en overigens ook nooit direct. Er was altijd wel iets of iemand waar je op moest wachten voor je naar het toilet kon. Vervolgens werd je naar het toilet begeleid. Nadien werd goed gecontroleerd of de handen goed gewassen en gedroogd werden én of het toilet netjes werd achtergelaten.
Verbeteren door te voelen, het menselijke in de zorg weer naar boven halen. Meemaken is waarmaken. Een aanrader!
De uitkomst
Het voelde alsof we de hele middag aan het wachten waren en zoals altijd duurde het wachten lang. De tijd werd verdreven met geplaag, gezucht, gegaap en gezeur. Aan het eind van de middag nam Jan het weer over. Wat waren onze bevindingen? De reacties verschilden. Waar de één alles over zich heen liet komen, voelde de ander zich gepasseerd, en waar de één druk was, was de ander leeg en moe.
Conclusie
Jan legde uit dat de situaties die in de training waren gecreëerd overdreven was. Waar het om gaat is het gevoel dat het bij je oproept en hoe dat je werkwijze gaat beïnvloeden. Dit roept vragen op. Je kunt een cliënt natuurlijk niet zomaar niet meer controleren bij het tandenpoetsen, -alleen omdat je dat zelf als vervelend hebt ervaren. Wat je wel in de hand hebt is de manier waarop je handelt en communiceert. Dat is de kracht van de Keerzijdetrainingen. Verbeteren door te voelen, het menselijke in de zorg weer naar boven halen. Meemaken is waarmaken. Een aanrader!
